Κυριακή 8 Ιανουαρίου 2017

Ήρων ο Αλεξανδρεύς - Ο προάγγελος της «Βιομηχανικής Επανάστασης»

Το συγγραφικό έργο του Ήρωνα υπήρξε πολύ μεγάλο και σημαντικό. Σήμερα πληροφορούμαστε ότι είχε συγγράψει συνολικά δεκαέξι πραγματείες, εκ των οποίων ολόκληρες έχουν διασωθεί μόνο οι δέκα. Από τις έξι που υπολείπονται, οι τρείς έχουν διασωθεί αποσπασματικά, ενώ οι υπόλοιπες τρεις αγνοούνται εξ ολοκλήρου.

Ανάμεσα στα έργα που διασώθηκαν περιλαμβάνεται το «Όροι Γεωμετρίας και Γεωμετρικά», στο οποίο εμπεριέχονται εφαρμοσμένα γεωμετρικά προβλήματα. Ο μεγάλος μαθηματικός, όσον αφορά το πεδίο της γεωμετρίας, διατύπωσε και απέδειξε ένα τύπο, γνωστό ως «τύπος ή εξίσωση του Ήρωνα», ο οποίος χρησίμευε στον υπολογισμό του εμβαδού ενός τριγώνου σε σχέση με τις πλευρές του.
Παράλληλα, υπήρξε ο εισηγητής μιας επαναληπτικής διαδικασίας για τον υπολογισμό της τετραγωνικής ρίζας κάποιου αριθμού. Έργα του ήταν, ακόμα, τα «Στερεομετρικά», που αφορούσαν πρακτικά προβλήματα στερεομετρίας, το «Περί Μέτρων και Μετρικά Α, Β και Γ», που αφορούσε γενικά προβλήματα μετρήσεων, καθώς και το «Περί διόπτρας», το οποίο αναφερόταν σε στοιχεία τοπογραφικών μετρήσεων. Στο έργο αυτό, συγκεκριμένα, περιλαμβανόταν η περιγραφή του οδόμετρου και του ναυτικού οδόμετρου, μιας παραλλαγής του πρώτου για χρήση του σε πλοίο.  
Επίσης, ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς είχε συγγράψει τα «Κατοπτρικά», που περιελάμβαναν στοιχεία οπτικής, έργο στο οποίο ο μηχανικός εξέφραζε την άποψη ότι το φως ακολουθεί το συντομότερο γεωμετρικό μονοπάτι. Ωστόσο, η θεωρία αυτή δεν τυγχάνει πλέον αποδοχής, καθώς έχει αντικατασταθεί με την αρχή του ελάχιστου χρόνου, που αποτελεί ειδική περίπτωση της αρχής της ελάχιστης δράσης. Εξέχουσας σημασίας ήταν και το έργο του «Πνευματικά Α και Β», στο οποίο γινόταν αναφορά στα αυτόματα πνευματικά και υδραυλικά συστήματα. Αναλυτικότερα, περιγραφόταν η λειτουργία της αιολόσφαιρας, της αυτόματης πόρτας για ναούς και θέατρα, καθώς και διαφόρων ειδών αυτοματισμοί για το θέατρο, όπως ήταν οι πολλαπλές εναλλασσόμενες σκηνές  κινούμενων μορφών, οι οποίες συνοδεύονταν από οπτικά και ηχητικά εφέ. Ακόμη, το έργο του «Αυτοματοποιητική», θεωρείται το αρχαιότερο γνωστό κείμενο με περιγραφές αυτόματων μηχανικών συστημάτων, όπως ήταν τα αυτόματα θέατρα, ικανών να κάνουν προγραμματισμένες κινήσεις.
Διαβάστε περισσότερα στην "Αντεπίθεση"