Γράφει ο Οδυσσεύς Πατεράκης
Να θελήσεις ν’ αρθρώσεις λόγο ουσίας εν
μέσω ενός συστήματος που και το «λόγο» και την «ουσία» αποστρέφεται, δεν
είναι απλά δύσκολο. Είναι μια πράξη επίπονη, είναι μια φωνή συχνά εις
ώτα μη ακουόντων απευθυνόμενη, είναι μια φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Ποιοι
και γιατί φοβούνται τον λόγο ; Είναι απλά όσοι «επένδυσαν» στο
παρά-λογο, όσοι γνωρίζουν καλά πως μόνο μέσα από την επιφανειακή σχέση
των ανθρώπων με τα πράγματα, τόσο τα πρόσκαιρα όσο και τα διαχρονικά,
επιβιώνουν ως επικυρίαρχοι. Τον λόγο πρωτίστως μισούν οι κάθε είδους
εξουσιαστές της τύχης των συνανθρώπων τους, ακριβώς επειδή ο λόγος,
απευθύνεται στο στοιχείο εκείνο του ανθρώπου που κι’ απ’ τον ίδιο τον
όρο προσδιορίζεται. Το «λογικόν» στοιχείο. Και οι εξουσιαστές αρέσκονται
ν’ απευθύνονται στο «θυμικόν» των ανθρώπων. Γι’ αυτό κι’ επιλέγουν, εν
είδει λόγου, το «σύνθημα», εκείνο το επιγραματικό τεμάχιο «λόγου» που
εισχωρεί ευκολότερα και ανεπεξέργαστο νοητικά στο υποσυνείδητο. Το
σύνθημα δεν απευθύνεται σ’ άτομα, απευθύνεται κατά κανόνα σε μάζες. Κι’ η
μάζα ρέπει εκ φύσεως στην αποστροφή του λόγου, διότι η νοητική
επεξεργασία είναι πράξη εξόχως ατομική. Πέραν όμως αυτού, είναι και κατά
κανόνα επαναστατική, διότι ο λόγος έχει εκ φύσεως το χαρακτηριστικό να
ξεφεύγει από την επιφάνεια που η μάζα αντιλαμβάνεται ως πραγματικότητα
και να εισχωρεί βαθύτερα, δηλαδή στην ουσία. Όποιος λοιπόν αρθρώνει τον
λόγο, «προσφέρει» δηλαδή στην «αγορά» το νοητικά επεξεργασμένο «προϊόν»
του, αυτομάτως ανακηρύσσεται σε αντίπαλο του συστήματος εκείνου που
«ζει», ακριβώς από το υποκατάστατο του λόγου, το σύνθημα. Δεν θα
κουραστούν οι κυρίαρχοι ν’ ανακαλύψουν μεθόδους για να σωπάσει ο εκφέρων
τον λόγο, αφού είναι η ίδια η «βαρειά καταφορά δημοσίου ρεύματος που θα
καταπικράνει την ζωήν, όποιου (κι’ αλλίμονο σ’ αυτόν) δια του πνεύματος
ξεπεράσει οπωσούν την εποχήν του», για ν’ «αναγραμματίσουμε» λίγο τον
αειθαλή Λασκαράτο. Κι’ είναι λογικό, μιας και …περί «λόγου» ο λόγος, από
τα μέχρι τούδε εκτεθέντα, να συνάγεται το συμπέρασμα, αγαπητέ αναγνώτη,
πως «δεν υπάρχει ελπίς» κι’ ασύμβατος με το κείμενο μοιάζει ο
ελπιδοφόρος τίτλος. Είν’ όμως έτσι ; Δεν έχει σκοπό να κομίσει
απογοήτευση τούτο το κείμενο. Απεναντίας κομίζει το μήνυμα μιας άλλης
προσέγγισης, μιας προσέγγισης διάφορης απ’ αυτή που το κυρίαρχο σύστημα
θέλει να επιβάλλει για την ερμηνεία της Ιστορίας, αυτής της αέναης
πορείας του ανθρώπου μέσα στο χρόνο. Τονίσαμε τη σχέση του λόγου με το
άτομο κι’ όχι τη μάζα, ακριβώς για να καταδείξουμε πως σε άτομα
αποκλειστικά επαφίεται η διέξοδος από το αδιέξοδο που συνιστά η «βολική»
σχέση των εξουσιαστών με τη μάζα. Υπάρχει ένας νόμος της Ιστορίας, που
φέρνει ενίοτε άτομα ικανά να αρθρώσουν τον «λόγο» να ‘ναι προικισμένα
και με το χάρισμα της «πολιτικής», με το χάρισμα δηλαδή της ενασχόλησης
με τα κοινά του καιρού τους. Άτομα που «δεν έχουν μόνον τη στερνήν
ελπίδα να ‘ρθει μια άλλη γενιά με νοημοσύνη να τους κάμει μια μέρα
δικαιοσύνη» (για να ξαναθυμηθούμε τον ανωτέρω ποιητή), άνθρωποι που
έχουν τη δυνατότητα να μην είναι απλά «προφήτες» αλλά και πραγματιστές
της ίδιας της δικής τους γενιάς. Ψάρια δυνατά που κολυμπούν κόντρα στο
ρεύμα, οδοιπόροι που δεν σκευρώνουν απ’ την ανυδρία διανύοντας την έρημο
και καταφέρνουν να φθάσουν στην όαση. Άτομα που μετουσιώνουν θαυμαστά
σε Πολιτική την Ιδέα. Στις ώρες της παρακμής του συστήματος, όταν όλα
μοιάζουν χαμένα, όταν ο κίβδηλος λόγος των «συνθημάτων» καταρρέει
καταδείχνοντας την πνευματική γύμνια του, ο «λόγος» της «ουσίας»
μετ-ουσιώνεται σε πράξη πολιτική και σφυρίζει στ’ αυτιά των
απογοητευμένων από την «επιφάνεια» πως ένα βαθύτερο «είναι» καθορίζει
των πραγμάτων το «γίγνεσθαι». Είναι ο λόγος που αρθρώνουν, ως Πρόσωπα
(κατάματα κοιτώντας τους σύγχρονούς τους) πλέον, τα άτομα που ξεχωρίζουν
από τη μάζα : Είν’ οι Ηγέτες του μέλλοντος, που καμμιάς φυλακής τα
σίδερα (έσχατη μέθοδος των εξουσιαστών, ελλείψει πλέον της «του δημοσίου
ρεύματος καταφοράς»), δεν είν’ ικανά ν’ ανακόψουν την (νομοτελειακά
δεδομένη) πορεία τους προς τη Νίκη…
Διαβάστε περισσότερα: https://ethnikismos.net/