Το όνομα του Βρετανού πρωθυπουργού Ουίνστον Τσόρτσιλ είναι ένα από τα
πλέον χαρακτηριστικά, τα οποία συνδέονται άμεσα με τον Β’ Παγκόσμιο
Πόλεμο. Υπάρχουν, όμως, και άλλες πτυχές της ζωής και της δράσης του που
έχουν μείνει άγνωστα στο ευρύ κοινό μέχρι και σήμερα. Στις 3
Νοεμβρίου 2012 το ίδρυμα της Ιερουσαλήμ προέβη μετά τυμπανοκρουσιών στα
αποκαλυπτήρια του αγάλματος του Τσόρτσιλ στην πόλη.
Στο δελτίο
Τύπου που ακολούθησε την τελετή, ο εκπρόσωπος του ιδρύματος φρόντισε να
απολογηθεί για την ιστορική καθυστέρηση της κατασκευής του αγάλματος του
«πλέον εξέχοντος, αφοσιωμένου και ακλόνητου υποστηρικτή του εβραϊκού
ζητήματος και του κράτους του Ισραήλ», προσθέτοντας πως ο «ρόλος του
Τσόρτσιλ ως παθιασμένου σιωνιστή και φιλοσημίτη δεν έχει αναγνωριστεί
επαρκώς». Η τραγική ειρωνεία της όλης υπόθεσης έγκειται στο ότι το
άγαλμα του «παθιασμένου σιωνιστή και φιλοσημίτη» Τσόρτσιλ στάθηκε
απέναντι ακριβώς από το ξενοδοχείο «Κινγκ Ντέιβιντ», στο οποίο
στεγαζόταν το Βρετανικό Στρατιωτικό Αρχηγείο της Παλαιστίνης όταν
ανατινάχτηκε από την εβραϊκή τρομοκρατική οργάνωση Ιργκούν το 1946. Αναμφίβολα,
ο ρόλος του ως σιωνιστή έχει παραγνωριστεί, διότι ο ίδιος ο Τσόρτσιλ
προσπάθησε καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής του, να αποκρύψει την
συγκεκριμένη ιδιότητά του. Ως επαλήθευση, στο πλέον δημοφιλές
βιβλίο του Τσόρτσιλ, με τίτλο «ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος», δεν υπάρχει η
παραμικρή αναφορά στον σιωνισμό, στην Παλαιστίνη ή στις μακροχρόνιες
σχέσεις του με τους σιωνιστές, κάνοντας φανερό το γεγονός ότι η
συγκεκριμένη παράλειψη έγινε κάθε άλλο παρά τυχαία. Ο Τσόρτσιλ είχε
πολλά να αποκρύψει για τις κινήσεις και τις ενέργειές του σε σχέση με το
θέμα αυτό, όταν ήταν ακόμη πολιτικά ενεργός, αλλά τα ιστορικά στοιχεία
από έγγραφα που αποχαρακτηρίζονται συνεχώς καθώς περνούν τα χρόνια,
ξεκαθαρίζουν την εικόνα που έχουμε για τον σκοτεινό ρόλο του Τσόρτσιλ
(και) στην διχοτόμηση της Παλαιστίνης και την δημιουργία του κράτους του
Ισραήλ.
Εξαρχής θα πρέπει να τονιστεί ότι ο Τσόρτσιλ δεν ήταν τυχαίος παρατηρητής των τεκταινομένων στην περιοχή της Παλαιστίνης. Το 1918, όταν η περιοχή τέθηκε υπό τον έλεγχο των βρετανών μετά την διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο Τσόρτσιλ κατείχε την θέση του υπουργού Αποικιών και έλαχε σ’ αυτόν ο κλήρος και η αποστολή να συντάξει τους όρους της «προστασίας» της περιοχής. Επίσης, είχε προσυπογράψει την διαβόητη «Διακήρυξη Μπάλφουρ» της 1ης Νοεμβρίου 1917, με την οποία η Μεγάλη Βρετανία εξέφρασε την προθυμία της να δημιουργήσει, εν καιρώ, μια «πατρίδα» για τους εβραίους στην Παλαιστίνη. Παρά ταύτα, η στάση του τότε μπορεί να θεωρηθεί σχετικά ουδέτερη ή ακόμη και αδιάφορη σε ό,τι αφορά το εβραϊκό ζήτημα, αλλά η προσωπική του πορεία όσο και η σύγκριση των δηλώσεων και θέσεών του με την πάροδο των ετών αποκαλύπτει πως η μεταστροφή του και η πρόσδεσή του στο σιωνιστικό άρμα έγινε τόσο για πολιτικούς όσο και για οικονομικούς λόγους.
Το παράδοξο με τον Τσόρτσιλ είναι ότι, για μια δεκαετία περίπου, από την στιγμή που παραιτήθηκε από υπουργός της κυβέρνησης του Στάνλεϋ Μπόλντουιν (1929) και μέχρι τον διορισμό του τον Σεπτέμβριο του 1939 ως υπουργός της κυβέρνησης του Νέβιλ Τσάμπερλεν (ουσιαστικά 8 μήνες πριν από τον Μάιο του 1940 που ορκίστηκε πρωθυπουργός), ήταν (ένα ακόμη) απλό μέλος του κοινοβουλίου με ελάχιστη δημοτικότητα στους κύκλους του συντηρητικού κόμματος. Η συγκεκριμένη δεκαετία έχει ονομαστεί «τα χρόνια της εξορίας» για τον Τσόρτσιλ, χρόνια στα οποία, με μόνο εισόδημα τον μισθό του ως βουλευτής και τα συγγραφικά δικαιώματα από άρθρα και βιβλία, φαίνεται πως συνδέθηκε με τους σιωνιστικούς κύκλους της Μεγάλης Βρετανίας και έγινε μέλος της μυστικής οργάνωσης «Φόκους». Μέλη της σκιώδους αυτής οργάνωσης, με προσβάσεις στην πολιτική και οικονομική ελίτ της χώρας, ήταν η Μπλανς Ντάγκντεϊλ (ανιψιά του Άρθουρ Μπάλφουρ, μέλος της βρετανικής αντιπροσωπείας στην Κοινωνία των Εθνών και μέλος του Παγκόσμιου Σιωνιστικού Συμβουλίου), ο Λίο Έιμερυ (πρώην υπουργός Αποικιών), οι πολιτικοί των Φιλελευθέρων, λόρδος Στραμπόλγκι, Τζέιμς ντε Ρότσιλντ (γόνος της γνωστής δυναστείας τραπεζιτών) και Άρτσιμπαλντ Σινκλέρ (μετέπειτα υπουργός Αεροπορίας στην κυβέρνηση Τσόρτσιλ), ο Τζοσάια Γουετζγουντ (πολιτικός των Εργατικών), οι πολιτικοί των Συντηρητικών Βίκτορ Καζαλέτ και Ουόλτερ Έλιοτ, ο Κλέμεντ Άτλυ (ηγέτης του Εργατικού Κόμματος και πρωθυπουργός της Βρετανίας 1945-51), βιομήχανοι, τραπεζίτες και στρατιωτικοί.
Η συγκεκριμένη χρονική στιγμή ήταν κάτι παραπάνω από σωστή, διότι ο Τσόρτσιλ ήταν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας μετά την απώλεια τεράστιων ποσών στο χρηματιστήριο και την αδυναμία του να συντηρήσει την τεράστιων ποσών στο χρηματιστήριο και την αδυναμία του να συντηρήσει την τεράστια έπαυλή του με το τριακονταμελές προσωπικό στο Τσάρτγουελ του Κεντ. Τα στοιχεία συνηγορούν στο ότι ο Τσόρτσιλ προσεγγίστηκε από την οργάνωση Φόκους κάπου γύρω στο 1935 και έχει διασωθεί μια επιταγή εκδοθείσα τον Ιούλιο του 1936, με την οποία ο εβραϊκής καταγωγής πρόεδρος της πετρελαιοβιομηχανίας Shell χρηματοδότησε τον πτωχεύσαντα πολιτικό με το ποσό των 40.000 λιρών εποχής (σημερινός απολογισμός 700.000 δολάρια). Η συγκεκριμένη ήταν μια μόνο από τις πολλές πληρωμές-δώρα με αποδέκτη τον Τσόρτσιλ. Έκτοτε, η Φόκους θα είναι δίπλα του σε κάθε δύσκολη πολιτική και οικονομική στιγμή του και, πλέον, οι κλειστές πόρτες προς την εξουσία φαίνεται πως ανοίγουν αναλόγως με το ξεκάθαρο της στάσης του υπέρ των εβραϊκών συμφερόντων.
Πιο συγκεκριμένα, στην κατάθεσή του στην επιτροπή Πιλ (Μάρτιος 1937) για το μέλλον της Παλαιστίνης, θα αφήσει εμβρόντητους τους πάντες, κάνοντας λόγο για «δίκαιη εισβολή» που θα «εκδιώξει τους μετέπειτα αφιχθέντες άραβες», οι οποίοι είχαν αφήσει την εβραϊκή γη να ερημώσει, διότι «όπου πάει ο άραβας, είναι συνήθως έρημος». Ο Τσόρτσιλ θα αποδειχθεί… σιωνιστικότερος των ίδιων των σιωνιστών, οι οποίοι τάσσονταν υπέρ της διχοτόμησης της Παλαιστίνης και της αύξησης του αριθμού των εβραίων μεταναστών ετησίως, γνωρίζοντας ότι η όποια πιθανότητα δημιουργίας εβραϊκού στρατού και κράτους είχε ως προϋπόθεση τον πλήρη αποκλεισμό των αράβων από αυτό.
Τα προσωπικά έγγραφα του Χάιμ Βάιτσμαν, προέδρου της Παγκοσμίου Σιωνιστικής Οργάνωσης και μετέπειτα πρώτου προέδρου του ισραηλινού κράτους, περιγράφουν μια απίστευτη μάζωξη στο σπίτι του Άρτσιμπαλντ Σινκλέρ στις 8 Ιουνίου 1937, στην οποία οι Τσόρτσιλ και Έιμερυ (και οι δύο πρώην υπουργοί επί των Αποικιών) κατσαδιάστηκαν ως νήπια, λόγω της αποτυχίας τους να επηρεάσουν τις κυβερνήσεις τους υπέρ της εβραϊκής υπόθεσης. Η απάντηση του Τσόρτσιλ στον Βάιτσμαν είναι… εκπληκτική, ακριβώς λόγω του μεγέθους της δουλικότητας που την διέπει: «Ναι, είμαστε ένοχοι. Το γνωρίζεις. Είσαι το αφεντικό»! και γυρίζοντας προς τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους πολιτικούς, Άτλυ και Σία, συνέχισε, «και το δικό σας αφεντικό. Ό,τι πεις. Αν μας πεις να παλέψουμε, θα παλέψουμε σαν τίγρεις». Παρόλα αυτά, «τώρα οι εβραίοι φίλοι πρέπει να κάνουν τρία πράγματα: να υπομένουν, να υπομένουν και να υπομένουν», αλλά « η κατάσταση αυτή δεν θα κρατήσει για πολύ. Η Βρετανία θα ξυπνήσει και θα νικήσει τον Χίτλερ και τότε θα έχει έρθει η ώρα σας».
Προφανώς, πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Ο Βάιτσμαν θα είναι η σκιά του Τσόρτσιλ σε ολόκληρη την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και θα πραγματοποιήσουν δεκάδες συναντήσεις, τόσο στην Μεγάλη Βρετανία όσο και στις ΗΠΑ, προωθώντας την δημιουργία ενός κράτους για τους απανταχού εβραίους. Για τους βιογράφους του Τσόρτσιλ αυτές οι συναντήσεις δεν υπάρχουν. Η σχέση με τον Βάιτσμαν δεν υφίσταται. Τα λεπτομερή αρχεία του Βάιτσμαν, όμως, στην πόλη Ραχοβότ του Ισραήλ, διηγούνται μια τελείως διαφορετική ιστορία, αυτή της ωμής καθοδήγησης και του χωρίς αναστολές χρηματισμού. Στο τελευταίο του γράμμα προς τον Βάιτσμαν, το 1951, το οποίο έχει διασωθεί, ο Τσόρτσιλ θα γράψει τα εξής χαρακτηριστικά που θα τον οριοθετήσουν ως έναν φανατικό υπέρμαχο του σιωνισμού: «οι υπέροχοι αγώνες που δίνει το Ισραήλ σε αυτή την δύσκολη εποχή δίνουν μόνο χαρά σε έναν παλιό σιωνιστή σαν εμένα». Αν μη τι άλλο, οι αποκαλύψεις αυτές για το άκρως σιωνιστικό παρελθόν του Τσόρτσιλ επεξηγούν πολλά για την γενικότερη πολιτική του θέση και την στάση του όχι μόνο για την όποια συμβολή του στην δημιουργία του ισραηλινού κράτους, αλλά και για την τοποθέτησή του απέναντι στην Γερμανία και την Σοβιετική Ένωση τόσο πριν όσο και κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΣΤΟΡΑΣ
Διαβάστε αυτό και άλλα πολλά στο δέκατοεκτο τεύχος του περιοδικού "Μαίανδρος"
Εξαρχής θα πρέπει να τονιστεί ότι ο Τσόρτσιλ δεν ήταν τυχαίος παρατηρητής των τεκταινομένων στην περιοχή της Παλαιστίνης. Το 1918, όταν η περιοχή τέθηκε υπό τον έλεγχο των βρετανών μετά την διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο Τσόρτσιλ κατείχε την θέση του υπουργού Αποικιών και έλαχε σ’ αυτόν ο κλήρος και η αποστολή να συντάξει τους όρους της «προστασίας» της περιοχής. Επίσης, είχε προσυπογράψει την διαβόητη «Διακήρυξη Μπάλφουρ» της 1ης Νοεμβρίου 1917, με την οποία η Μεγάλη Βρετανία εξέφρασε την προθυμία της να δημιουργήσει, εν καιρώ, μια «πατρίδα» για τους εβραίους στην Παλαιστίνη. Παρά ταύτα, η στάση του τότε μπορεί να θεωρηθεί σχετικά ουδέτερη ή ακόμη και αδιάφορη σε ό,τι αφορά το εβραϊκό ζήτημα, αλλά η προσωπική του πορεία όσο και η σύγκριση των δηλώσεων και θέσεών του με την πάροδο των ετών αποκαλύπτει πως η μεταστροφή του και η πρόσδεσή του στο σιωνιστικό άρμα έγινε τόσο για πολιτικούς όσο και για οικονομικούς λόγους.
Το παράδοξο με τον Τσόρτσιλ είναι ότι, για μια δεκαετία περίπου, από την στιγμή που παραιτήθηκε από υπουργός της κυβέρνησης του Στάνλεϋ Μπόλντουιν (1929) και μέχρι τον διορισμό του τον Σεπτέμβριο του 1939 ως υπουργός της κυβέρνησης του Νέβιλ Τσάμπερλεν (ουσιαστικά 8 μήνες πριν από τον Μάιο του 1940 που ορκίστηκε πρωθυπουργός), ήταν (ένα ακόμη) απλό μέλος του κοινοβουλίου με ελάχιστη δημοτικότητα στους κύκλους του συντηρητικού κόμματος. Η συγκεκριμένη δεκαετία έχει ονομαστεί «τα χρόνια της εξορίας» για τον Τσόρτσιλ, χρόνια στα οποία, με μόνο εισόδημα τον μισθό του ως βουλευτής και τα συγγραφικά δικαιώματα από άρθρα και βιβλία, φαίνεται πως συνδέθηκε με τους σιωνιστικούς κύκλους της Μεγάλης Βρετανίας και έγινε μέλος της μυστικής οργάνωσης «Φόκους». Μέλη της σκιώδους αυτής οργάνωσης, με προσβάσεις στην πολιτική και οικονομική ελίτ της χώρας, ήταν η Μπλανς Ντάγκντεϊλ (ανιψιά του Άρθουρ Μπάλφουρ, μέλος της βρετανικής αντιπροσωπείας στην Κοινωνία των Εθνών και μέλος του Παγκόσμιου Σιωνιστικού Συμβουλίου), ο Λίο Έιμερυ (πρώην υπουργός Αποικιών), οι πολιτικοί των Φιλελευθέρων, λόρδος Στραμπόλγκι, Τζέιμς ντε Ρότσιλντ (γόνος της γνωστής δυναστείας τραπεζιτών) και Άρτσιμπαλντ Σινκλέρ (μετέπειτα υπουργός Αεροπορίας στην κυβέρνηση Τσόρτσιλ), ο Τζοσάια Γουετζγουντ (πολιτικός των Εργατικών), οι πολιτικοί των Συντηρητικών Βίκτορ Καζαλέτ και Ουόλτερ Έλιοτ, ο Κλέμεντ Άτλυ (ηγέτης του Εργατικού Κόμματος και πρωθυπουργός της Βρετανίας 1945-51), βιομήχανοι, τραπεζίτες και στρατιωτικοί.
Η συγκεκριμένη χρονική στιγμή ήταν κάτι παραπάνω από σωστή, διότι ο Τσόρτσιλ ήταν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας μετά την απώλεια τεράστιων ποσών στο χρηματιστήριο και την αδυναμία του να συντηρήσει την τεράστιων ποσών στο χρηματιστήριο και την αδυναμία του να συντηρήσει την τεράστια έπαυλή του με το τριακονταμελές προσωπικό στο Τσάρτγουελ του Κεντ. Τα στοιχεία συνηγορούν στο ότι ο Τσόρτσιλ προσεγγίστηκε από την οργάνωση Φόκους κάπου γύρω στο 1935 και έχει διασωθεί μια επιταγή εκδοθείσα τον Ιούλιο του 1936, με την οποία ο εβραϊκής καταγωγής πρόεδρος της πετρελαιοβιομηχανίας Shell χρηματοδότησε τον πτωχεύσαντα πολιτικό με το ποσό των 40.000 λιρών εποχής (σημερινός απολογισμός 700.000 δολάρια). Η συγκεκριμένη ήταν μια μόνο από τις πολλές πληρωμές-δώρα με αποδέκτη τον Τσόρτσιλ. Έκτοτε, η Φόκους θα είναι δίπλα του σε κάθε δύσκολη πολιτική και οικονομική στιγμή του και, πλέον, οι κλειστές πόρτες προς την εξουσία φαίνεται πως ανοίγουν αναλόγως με το ξεκάθαρο της στάσης του υπέρ των εβραϊκών συμφερόντων.
Πιο συγκεκριμένα, στην κατάθεσή του στην επιτροπή Πιλ (Μάρτιος 1937) για το μέλλον της Παλαιστίνης, θα αφήσει εμβρόντητους τους πάντες, κάνοντας λόγο για «δίκαιη εισβολή» που θα «εκδιώξει τους μετέπειτα αφιχθέντες άραβες», οι οποίοι είχαν αφήσει την εβραϊκή γη να ερημώσει, διότι «όπου πάει ο άραβας, είναι συνήθως έρημος». Ο Τσόρτσιλ θα αποδειχθεί… σιωνιστικότερος των ίδιων των σιωνιστών, οι οποίοι τάσσονταν υπέρ της διχοτόμησης της Παλαιστίνης και της αύξησης του αριθμού των εβραίων μεταναστών ετησίως, γνωρίζοντας ότι η όποια πιθανότητα δημιουργίας εβραϊκού στρατού και κράτους είχε ως προϋπόθεση τον πλήρη αποκλεισμό των αράβων από αυτό.
Τα προσωπικά έγγραφα του Χάιμ Βάιτσμαν, προέδρου της Παγκοσμίου Σιωνιστικής Οργάνωσης και μετέπειτα πρώτου προέδρου του ισραηλινού κράτους, περιγράφουν μια απίστευτη μάζωξη στο σπίτι του Άρτσιμπαλντ Σινκλέρ στις 8 Ιουνίου 1937, στην οποία οι Τσόρτσιλ και Έιμερυ (και οι δύο πρώην υπουργοί επί των Αποικιών) κατσαδιάστηκαν ως νήπια, λόγω της αποτυχίας τους να επηρεάσουν τις κυβερνήσεις τους υπέρ της εβραϊκής υπόθεσης. Η απάντηση του Τσόρτσιλ στον Βάιτσμαν είναι… εκπληκτική, ακριβώς λόγω του μεγέθους της δουλικότητας που την διέπει: «Ναι, είμαστε ένοχοι. Το γνωρίζεις. Είσαι το αφεντικό»! και γυρίζοντας προς τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους πολιτικούς, Άτλυ και Σία, συνέχισε, «και το δικό σας αφεντικό. Ό,τι πεις. Αν μας πεις να παλέψουμε, θα παλέψουμε σαν τίγρεις». Παρόλα αυτά, «τώρα οι εβραίοι φίλοι πρέπει να κάνουν τρία πράγματα: να υπομένουν, να υπομένουν και να υπομένουν», αλλά « η κατάσταση αυτή δεν θα κρατήσει για πολύ. Η Βρετανία θα ξυπνήσει και θα νικήσει τον Χίτλερ και τότε θα έχει έρθει η ώρα σας».
Προφανώς, πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Ο Βάιτσμαν θα είναι η σκιά του Τσόρτσιλ σε ολόκληρη την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και θα πραγματοποιήσουν δεκάδες συναντήσεις, τόσο στην Μεγάλη Βρετανία όσο και στις ΗΠΑ, προωθώντας την δημιουργία ενός κράτους για τους απανταχού εβραίους. Για τους βιογράφους του Τσόρτσιλ αυτές οι συναντήσεις δεν υπάρχουν. Η σχέση με τον Βάιτσμαν δεν υφίσταται. Τα λεπτομερή αρχεία του Βάιτσμαν, όμως, στην πόλη Ραχοβότ του Ισραήλ, διηγούνται μια τελείως διαφορετική ιστορία, αυτή της ωμής καθοδήγησης και του χωρίς αναστολές χρηματισμού. Στο τελευταίο του γράμμα προς τον Βάιτσμαν, το 1951, το οποίο έχει διασωθεί, ο Τσόρτσιλ θα γράψει τα εξής χαρακτηριστικά που θα τον οριοθετήσουν ως έναν φανατικό υπέρμαχο του σιωνισμού: «οι υπέροχοι αγώνες που δίνει το Ισραήλ σε αυτή την δύσκολη εποχή δίνουν μόνο χαρά σε έναν παλιό σιωνιστή σαν εμένα». Αν μη τι άλλο, οι αποκαλύψεις αυτές για το άκρως σιωνιστικό παρελθόν του Τσόρτσιλ επεξηγούν πολλά για την γενικότερη πολιτική του θέση και την στάση του όχι μόνο για την όποια συμβολή του στην δημιουργία του ισραηλινού κράτους, αλλά και για την τοποθέτησή του απέναντι στην Γερμανία και την Σοβιετική Ένωση τόσο πριν όσο και κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΣΤΟΡΑΣ
Διαβάστε αυτό και άλλα πολλά στο δέκατοεκτο τεύχος του περιοδικού "Μαίανδρος"